بررسی عملکرد رانندگان موتور سیکلت در استفاده از کلاه ایمنی بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی در شهر خمین سال ۱۳۸۸

زمینه و هدف: صدمات ناشی از حوادث جاده‏ای یکی از چالش‏های بزرگ، اما نادیده‏گرفته بهداشت عمومی است که نیازمند تمرکز کوشش‏ها برای پیشگیری موثر و پایدار می‏باشد. این مطالعه با هدف بررسی عملکرد رانندگان موتور سیکلت در استفاده از کلاه ایمنی بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی در شهر خمین انجام گرفت. روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی بود. جمعیت مورد مطالعه 384 نفر از رانندگان موتور سیکلت بودند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش‏نامه محقق ساخته بر اساس سازه‏های الگوی اعتقاد بهداشتی بود که به‏صورت مصاحبه‏ای تکمیل شد و عملکرد حساسیت درک‏شده موانع و منافع درج شده و شدت درک شده با استفاده از آزمون‏های آماری سنجیده و ارتباط هر کدام از بخش‏ها با عملکرد سنجیده شد. یافته‏ها: میانگین سنی افراد شرکت‏کننده در مطالعه 50/8±96/28 بود که 42 درصد مجرد و بقیه متاهل بودند. میانگین نمره عملکرد، شدت درک‏شده، منافع درک‏شده، موانع درک‏شده، راهنمای به عمل در افراد متاهل نسبت به افراد مجرد تفاوت معنی‏دار آماری را نشان داد (05/0(p<. میانگین نمرات حساسیت درک‏شده، موانع درک‏شده، منافع درک‏‏شده، راهنمای به عمل با میانگین نمره عملکرد ارتباط معنی‏داری داشت (05/0(p<. علت عدم استفاده از کلاه ایمنی به ترتیب عرق‏کردن، کمتر شنیده‏شدن صدا، گران بودن، سنگین‏بودن کلاه، محدودیت دید در هنگام استفاده از کلاه ایمنی بود. درصد استفاده از کلاه ایمنی در زمان بررسی 2/16 بود. 4/61 درصد از افراد مورد مطالعه آموزش و اطلاع‏رسانی، 7/22 درصد جریمه توسط پلیس ، 9/15 درصد توقف موتور سیکلت را در استفاده از کلاه ایمنی موثر دانستند. نتیجه‏گیری: طراحی و اجرای برنامه آموزشی بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی و تغییرنگرش نسبت به آن، طراحی مناسب کلاه ایمنی و اصلاح رفتار پلیس می‏تواند در استفاده از کلاه ایمنی موثر باشد.